“Geef mij maar Amsterdam, dat is mooier dan Parijs.” Johnny Jordaan zong het al jaren. Onze hoofdstad, of zoals de Amsterdammers liefkozend zeggen: mijn Mokums paradijs, is een prachtige plek. Mooier dan Parijs? Dat valt over te twisten natuurlijk. Niet alleen qua gebouwen, maar ook qua taal. Want door de straten van Amsterdam klinkt al jaar en dag een eigen taaltje. Straattaal is van alle tijd en is nog steeds hip en happing. Al wordt het nu slang genoemd. Wat is slang en wat zijn de bekendste en grappigste Amsterdamse worden? We vertellen het jou in deze blog!
Wat is slang?
Slang is een vorm van taalgebruik dat vaak wordt toegespitst op een sociale groep. Zo werd er vroeger Amsterdams gesproken onder de vele arbeiders dat de stad rijk was. Zoals in De Pijp en de Jordaan. Maar ook de Bijlmer heeft zijn eigen sociale groepen waar een eigen taal is ontstaan. Sommige mensen vinden slang plat, maar dat hoeft niet altijd zo te zijn. Wel wordt groepstaal vaak wat minder sociaal aanvaard geworden. En is dan dus ook niet overal zo geschikt. Je kunt dus niet je baas, je oma of de buschauffeur aanspreken met slang. Wellicht behalve als je door Amsterdam struint.
Een ander belangrijk punt van slang is, is dat buitenstaanders sommige worden amper kunnen begrijpen. Dus als je pas sinds kort in Amsterdam woont, dan zal je het inburgeren nog even de tijd moeten geven. Amsterdammers zijn er van overtuigd dat je pas een Amsterdammer bent als je ook de taal spreekt. Het woord slang is overigens een leenwoord uit het Engels. Het woord is wat veranderd in de afgelopen jaren. Voor ons betekent het dus plat taalgebruik voor sociale groepen. Maar in het Engels heeft het een meer ruimere betekenis. Namelijk meer een combinatie van jargon en straattaal.
10 bekendste Amsterdamse slangwoorden
Sommige woorden zijn een stuk meer bekend ondertussen door heel Nederland. Dit zijn een aantal woorden die uit Amsterdam komen, maar ondertussen in je heel Nederland in te zetten zijn.
- Skeer
Als je skeer bent heb je geen geld meer. Het is dan dus ook een ander woord voor blut.
- Osso
Ga je naar je osso dan betekent dat dat je naar huis gaat. Osso is een ander woord voor huis.
- Brada
Brada betekent je broertje. Maar ook als je geen broertjes hebt, kun je dit woord gebruiken want je hebt wellicht bradas van de straat.
- Ewa
Roept iemand ewa tegen je op straat. Dan stelt diegene eigenlijk een vraag. Het betekent namelijk: hoe gaat het?
- Para
Word je helemaal para? Dan flip je hem flink de pan uit. Para betekent namelijk dat je boos wordt .
- Fissa
Pak jij dit weekend lekker een fissa mee? Goed bezig! Fissa betekent feest. En in Amsterdam zijn er natuurlijk genoeg fissa’s te vinden!
- Patta’s
En trek je op dat feest je mooiste patta’s aan? Dan kies je jouw favoriete schoenen uit. Patta’s betekent namelijk schoenen.
- Swag
Jij hebt swag, je vriend heeft swag. Jullie hebben allemaal swag. Swag is een antwoord voor cool of vet. Iemand kan swag hebben, maar een outfit kan niet zijn swag zijn. Wel dope.
- Lit
Is het feestje lit? Dan is het een mega gezellig feestje. Zoals elk weekend in Jantjes Verjaardag. Deze plek is ontzettend lit. Iedereen met swag wil op deze fissa komen met zijn of haar mooiste patta’s. Snap je, brada?
- Thalla
En sluit je na een paar fluitjes het feestje af? Dan zeg je thalla bradas. Thalla betekent gewoon doei.
10 onbekende Amsterdamse slangwoorden
Grote kans dat je al deze woorden dus al met enige regelmaat voorbij hebt horen komen. Binnen of buiten Amsterdam. Maar wil je écht de blits maken in Mokum? Dan moet je deze woordenlijst eens uit je hoofd leren!
- Brokko
Ga je helemaal stuk om een goede grap? Dan ga je brokko. Je moet dus heel hard lachen.
- Jaxie
Er is natuurlijk maar één ideaal, de mooiste club van allemaal: Ajax
- Akka
We hebben er allemaal één, een akka. Ook wel een kont genoemd. Je zitvlak.
- Barkie
Loop jij met een barkie over straat? Nou pas dan maar op. Want die 100 euro wil je niet zomaar kwijtraken. Een ander woord voor 100 euro is dus een barkie.
- Dreries
Ben jij gek op je dreries? Dan betekent het dat je gek bent op je vrienden. Heb jij dreries in Amsterdam wonen?
- Get gaan
Ga je de hort op? Of ga je juist op huis aan? Dan kun je get gaan. Get gaan betekent weg gaan.
- Loeven
Ja, loeven we stiekem allemaal niet een beetje van Amsterdam? Loeven betekent houden van.
- Litti
Zeker in Amsterdam kun je niet zonder een litti. Litti is een ander woord voor een aansteker.
- Teringsel
We hopen niet dat je er terecht komt. Maar een ander woord voor bajes is een teringsel.
- Kieren
En na het stappen even lekker kieren? Dat betekent dat je er nog lekker een broodje in stopt. Kieren is een ander woord voor eten!
Oefenen maar!
Ben jij niet geboren en getogen in Amsterdam? Dan moet je niet alleen werken aan je slang, maar zeker ook aan de uitspraak. Het kan maar zo maar zijn dat een Amsterdammer direct hoort dat jij niet uit Mokum komt. Dus naast dat je moet oefenen aan je Amsterdamse woordenschat, moet je zeker ook werken aan je uitspraak. Thalla!
