Het begrip ‘creatieve industrie’ duikt regelmatig op, maar de definitie ervan verschilt sterk. In de meest gangbare beschrijvingen wordt de sector getypeerd als een verzameling van drie deelsectoren:
1. kunsten
2. media en entertainment
3. creatieve zakelijke dienstverlening
De creatieve industrie is een sterke troef van de regio Amsterdam. De metropool behoort tot de top vijf van creatieve steden van de wereld, dichtbij toppers als Londen, New York en Los Angeles. Uit onderzoek blijkt dat de aanwezigheid van de creatieve industrie zichtbare economische effecten heeft.
Figuur 1: Groei van de creatieve industrie en aandeel in Amsterdamse economie, 2006 en 2007
bron: O+S
De stad Amsterdam is het grootste centrum van de creatieve industrie in Nederland: er werken bijna 33.000 mensen bij creatieve ondernemingen als uitgeverijen, reclamebedrijven, kranten, omroepen, musea, de filmindustrie en podiumkunsten. Daarmee werkt een op de zeven Nederlandse creatieven in de hoofdstad. In aantal banen zijn de drie deelsectoren even groot. In euro’s die erin omgaan, wint media en entertainment het verreweg.
Figuur 2: Banen, toegevoegde waarde en vestigingen van de creatieve industrie in Amsterdam, begin 2006 en 2007
bron: O+S
Figuur 3: Aantal banen in de creatieve industrie in Amsterdam en de Noordvleugel, 2005 en 2006
bron: LISA
In totaal telt de Noordvleugel 87.000 creatieve banen, ongeveer een kwart van alle creatieve functies in het land. Hilversum telt per inwoner de meeste mensen die werkzaam zijn in de creatieve industrie. Meer dan 20% van de bevolking werkt er in een creatieve baan (zie ook figuur 4).
Figuur 4: Overzicht regio Noordvleugel met verdeling arbeidsplaatsen en sectoren binnen de creatieve industrie
bron:O+S Amsterdam, 2007
De economische waarde van de creatieve sector gaat verder dan het aantal werkzame personen in deze industrie. Veel van die waarde is namelijk het gevolg van het zogenaamde spill over-effect: elke euro extra productie in creatieve bedrijfstakken leidt tot 55 tot 90 cent meer productie elders in de economie.
Behoefte aan creatief talent in diensteneconomie
De ontwikkeling tot deze sterke creatieve industrie in de regio is goed beschreven in Pathways to Creative and Knowledge-Based Regions. Hierin wordt gesteld dat Amsterdam een dienstencentrum is gebleven, doordat de stad de industriële revolutie heeft gemist, in tegenstelling tot Rotterdam. Bovendien is Amsterdam, anders dan andere hoofdsteden, nooit een bestuurlijk centrum geworden. Gevolg is dat 85% van alle werkgelegenheid in de regio tot de dienstensector behoort, vooral zakelijke en financiële dienstverlening. In de praktijk blijkt dat creatieve zakelijke dienstverleners, zoals designers en reclamebureaus, vaak in opdracht van grote dienstverlenende bedrijven werken, zoals financiële dienstverleners en hoofdkantoren van internationale bedrijven, en die zijn overwegend in de noordelijke Randstad gevestigd.
Interessant is ook de stedenvergelijking van Frits Grotenhuis. Na uitvoerige vergelijking komt hij tot een typologie waaruit Hongkong en Amsterdam als creative centers naar voren komen (zie figuur 5).
Figuur 5: Vergelijking van creatieve steden in de wereld
bron: De toekomst van creativiteit. Frits Grotenhuis, 2007
